Νίκος Γίστος
Όσο πλησιάζουμε στην ημερομηνία εφαρμογής του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας για την απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους, που κοινοποιήθηκε με εγκύκλιο σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, πληθαίνουν οι συζητήσεις μεταξύ των ιδιοκτητών επιχειρήσεων εστίασης και διασκέδασης, αναφορικά με την επίπτωση που θα έχει το μέτρο στην κερδοφορία τους.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Υγείας ζητά τη συναίνεση της κοινωνίας για την εφαρμογή των νομοθετικών μέτρων που προβλέπουν την απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους από την 1η Ιουλίου 2009.
Στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης με τίτλο «Εθνική Συμμαχία κατά του Καπνίσματος» παρουσιάστηκαν οι δράσεις και οι ενέργειες της νέας αντικαπνιστικής εκστρατείας. Πρόκειται για μια δέσμευση ζωής στο όνομα των 20.000 ανθρώπων που χάνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα από το κάπνισμα.
Οι 10 δεσμεύσεις για το κάπνισμα - Εθνική Συμμαχία Κατά του Καπνίσματος
1. Δέσμευση να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας
2. Να αφήσουμε πίσω μας μια εποχή
3. Να συμμετέχουμε στη προσπάθεια
4. Να αναδείξουμε την αλήθεια
5. Να προστατέψουμε το δικαίωμα των συμπολιτών
6. Να παλέψουμε για ένα βασικό εργασιακό δικαίωμα
7. Να σεβαστούμε την επιλογή
8. Να συμβάλλουμε στην ανάδειξη της πραγματικής οικονομίας του καπνού
9. Να αποτινάξουμε την εικόνα ότι αδιαφορούμε για την υγεία των συμπολιτών μας
10. Να εγγυηθούμε ότι ως γονείς και υπεύθυνοι πολίτες θα κάνουμε ό,τι καλύτερο
Δ. Αβραμόπουλος: «Eίναι ηθική υποχρέωση όλων να προστατέψουμε τα παιδιά μας»
Με αφορμή την παρουσίαση της εκστρατείας ο υπουργός Υγείας, κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος ανέφερε ότι «Με την κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά του Καπνίσματος για πρώτη φορά στη χώρα μας αποκτήσαμε στοχευμένη και στρατηγικά σχεδιασμένη πολιτική για την προώθηση και διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας».
Όπως χαρακτηριστικά συμπλήρωσε η παροχή εκτεταμένης και υπεύθυνης πληροφόρησης του πληθυσμού, στοχεύει στην αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών της κοινωνίας, ενώ συμπληρώνει ότι είναι ηθική υποχρέωση όλων να προστατέψουμε τα παιδιά που είναι το μέλλον της χώρας από τη θανατηφόρα αυτή συνήθεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, από την εμπειρία άλλων χωρών που έχουν ήδη εφαρμόσει την απαγόρευση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για την κερδοφορία των χώρων εστίασης. Αντιθέτως, η ανάλυση 100 διαφορετικών μελετών, που έγιναν βάσει αντικειμενικών και αξιόπιστων στοιχείων και συγκρίθηκαν επί σειρά ετών σε χώρες όπως ο Καναδάς, η Αγγλία, οι ΗΠΑ, η Νέα Ζηλανδία, η Νότια Αφρική, η Ισπανία και το Χονγκ Κόνγκ, δε διαπίστωσε κάποιον οικονομικό αντίκτυπο από την εισαγωγή των μέτρων περιορισμού του καπνίσματος σε εστιατόρια και μπαρ.
Ιταλία - 90% υπέρ του μέτρου 3 μήνες μετά την εφαρμογή του
Σύμφωνα με έρευνα της κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκε στη γειτονική Ιταλία, την τέταρτη Ευρωπαϊκή χώρα που εφάρμοσε την απαγόρευση καπνίσματος στους εσωτερικούς χώρους τον Ιανουάριο του 2005, το 9,6% των Ιταλών ερωτηθέντων δήλωσε πως επισκέπτεται συχνότερα τα εστιατόρια και τις καφετέριες μετά την απαγόρευση σε αντίθεση με το 7,4% που απάντησε πως τα επισκέπτεται λιγότερο.
Επίσης, προέκυψε πως μετά την εφαρμογή, η υποστήριξη του μέτρου της απαγόρευσης από τους πολίτες αυξήθηκε, με το 90% να απάντα πως βλέπει θετικα το μέτρο μόλις 3 μήνες από την εισαγωγή του. Με άλλα λόγια, πολλοί απο αυτούς που πριν κατέκριναν την απαγόρευση για διάφορους λόγους, άλλαξαν γνώμη μόλις ξεκίνησε να εφαρμόζεται το μέτρο και άρχισαν να ζουν, να εργάζονται και να διασκεδάζουν σε περιβάλλον χωρίς καπνό.
ΗΠΑ - Η απαγόρευση του καπνίσματος βοηθά τις επιχειρήσεις
Έρευνα του Αμερικανικού Τμήματος Υγείας και Ψυχικής Υγιεινής το 2004, ανέφερε ότι από την ημέρα απαγόρευσης του καπνίσματος τα εστιατόρια και μπαρ της Νέας Υόρκης ευημερούν, εμφανίζοντας αυξήσεις σε προσωπικό αλλά και περισσότερες νέες άδειες λειτουργίας. Επιπλέον, τη θετική επίπτωση των μέτρων αναγνώρισαν και μέλη του κλάδου των εστιατόρων της Νέα Υόρκης: «Πιστεύω ακράδαντα ότι τα μέτρα για την εξάλειψη του καπνίσματος είναι υπέρ της υγείας και υπέρ των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των εστιατορίων. Η νομοθεσία για καθαρό εργασιακό περιβάλλον δε βλάπτει τις επιχειρήσεις. Η απαγόρευση καπνίσματος στην Καλιφόρνια, στη Γιούτα, στο Βερμόντ, στο Μέρυλαντ και στο Μέιν, καθώς και σε εκατοντάδες πόλεις σε όλη την χώρα, αποδεικνύει ότι η νομοθεσία για το κάπνισμα βοηθά τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εστιατορίων και αυτό δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη. Ακόμα και οι καπνιστές προτιμούν να αναπνέουν καθαρό αέρα.» Michael O' Neal - πρώην πρόεδρος της ένωσης εστιατόρων της Νέας Υόρκης.
Αυστραλία - Η απαγόρευση δεν επηρέασε αρνητικά την πελατεία των καταστημάτων
Σύμφωνα με την Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία, οι πωλήσεις των εστιατορίων μετά την εισαγωγή της απαγόρευσης του καπνίσματος στη Νότια Αυστραλία δεν εμφάνισαν μείωση σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας που δεν είχαν υιοθετήσει ακόμα το μέτρο. Αντίστοιχα ευρήματα προέκυψαν και από τις έρευνες σε εστιάτορες οι οποίοι στη συντριπτική πλειοψηφία τους απάντησαν πως η απαγόρευση δεν επηρέασε αρνητικά την πελατεία τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις διαπίστωσαν και άυξηση.
Η ενδεχόμενη μείωση των εσόδων των επιχειρήσεων, δε σχετίζεται πάντα με την απαγόρευση του καπνίσματος σε αυτά, αλλά και με τις γενικότερες τάσεις της αγοράς, τις οικονομικοκοινωνικές συνθήκες και τις αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες. Ακόμα όμως και σε περιπτώσεις πτώσης των μεγεθών του κλάδου εστίασης και διασκέδασης, η μεταβολή αυτή των εσόδων θα πρέπει να εκτιμάται σε μακροχρόνιο επίπεδο, συνυπολογίζοντας και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τις πωλήσεις ποτού ή φαγητού.
Νορβηγία - Μείωση των επιχειρήσεων που χρεοκόπησαν μετά την απαγόρευση
Για παράδειγμα στη Νορβηγία, αν και το έτος της απαγόρευσης (2004) ο αριθμός των μπαρ και εστιατορίων που χρεοκόπησαν ανήλθε στις 372 επιχειρήσεις - ωστόσο ήταν μειωμένος σε σχέση με το προηγούμενο έτος (το 2003 είχαν χρεοκοπήσει 386 επιχειρήσεις του τομέα). Επίσης, σχετική αναφορά της στατιστικής υπηρεσίας της Ιρλανδίας έδειξε πως η πτώση στις πωλήσεις των μπαρ το Νοέμβριο του 2004 (7 μήνες μετά την εισαγωγή της απαγόρευσης) ήταν της τάξεως του 2,8%, πολύ μικρότερη από την πτώση στις πωλήσεις το αμέσως προηγούμενο έτος που είχε φτάσει το το 7,1%.
Σχεδόν 200 εκατ. ? η ετήσια ζημιά των επιχειρήσεων λόγω καπνίσματος σε μια πόλη σαν την Αθήνα
Μέχρι σήμερα, οι επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης, αλλά και γενικότερα οι εργασιακοί χώροι, έχουν ενσωματώσει στο κόστος λειτουργίας τους μία σειρά οικονομικών επιπτώσεων από το κάπνισμα. Έκθεση σχετικά με τις τοπικές οικονομικές επιπτώσεις του καπνίσματος στο Μάντσεστερ της Μεγάλης Βρετανίας το 2005, υπολόγιζε ότι η συνήθεια του τσιγάρου κόστιζε 1,5 εκατ. ημέρες εργασίας ανά έτος στο εργατικό δυναμικό της πόλης. Η απουσία απο την εργασία λόγω προβλημάτων υγείας που σχετίζονταν με το κάπνισμα, κόστισε στις τοπικές επιχειρήσεις της πόλης ?120 εκατ. (£105 εκατ.)
Όπως έχουν αποδείξει επιστημονικές έρευνες παγκοσμίως , ένα καθαρό απο καπνό και υγιεινό εργασιακό περιβάλλον, οδηγεί σε μείωση των απουσίων απο τη δουλειά ενώ αποφέυγεται σε μεγάλο βαθμό και η πρόωρη συνταξιοδότηση των εργαζομένων λόγων παθήσεων που σχετίζονται με το κάπνισμα. Γϊνεται επομένως κατανοητό πως η απαγόρευση του καπνίσματος στους εργασιακούς χώρους, αποφέρει άμεσα και έμμεσα οφέλη στις επιχειρήσεις, τα οποία συνδέονται με τη μακροχρόνια βιωσιμότητά τους.
Παράληλλα, διάφορες άλλες αρνητικές παράμετροι του καπνίσματος που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα εκτιμάται ότι θα περιοριστούν σε μεγάλο βαθμό μετά την εφαρμογή της απαγόρευσης.
Οφέλη της απαγόρευσης του κανίσματος σε επιχειρήσεις
Πέραν λοιπόν από τη βελτίωση της υγείας των εργαζομένων, κάποια από τα οφέλη που προκύπτουν για τους επιχειρηματίες περιλαμβάνουν:
* Μείωση κόστους συντήρησης: Το κόστος συντήρησης των επιχειρήσεων εκτιμάται ότι θα ελλατωθεί όσον αφορά στις φθορές από τσιγάρα σε έπιπλα και εγκαταστάσεις αλλά και τη γενικότερη αλλοίωση τόσο των επίπλων όσο και του περιβάλλοντος χώρου από τον καπνό.
* Υψηλότερη αξία μεταπώλησης: Αμερικανική έρευνα το 2004 έδειξε πως τα εστιατόρια που βρίσκονταν σε πόλεις που απαγορεύουν το κάπνισμα έχουν κατά μέσο όρο 16% υψηλότερη αξία μεταπώλησης από αυτά που βρίσκονται σε πόλεις που το επιτρέπουν.
* Ασφαλέστεροι χώροι - Μειωμένα ασφαλιστικά κόστη: Η απαγόρευση του καπνίσματος σε κέντρα εστίασης και διασκέδασης θα μειώσει τον κίνδυνο ζημιών από φωτιές κάνοντας τους χώρους ασφαλέστερους αλλά και μειώνοντας τα κόστη ασφάλισης των εγκαταστάσεων.
